บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ ๑) เพื่อศึกษาสภาพทั่วไปบทบาทหน้าที่ของอาสาสมัครสาธารณสุขในการจัดการสุขภาพของประชาชนในชุมชนเขตเทศบาลเมืองชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ ๒) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลกับบทบาทหน้าที่ของอาสาสมัครสาธารณสุขในการจัดการสุขภาพของประชาชนในชุมชนเขตเทศบาลเมืองชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ และ ๓) เพื่อศึกษาปัญหา อุปสรรคและข้อเสนอแนะ ของอาสาสมัครสาธารณสุขในการจัดการสุขภาพของประชาชนในชุมชนเขตเทศบาลเมืองชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์

 การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี โดยใช้การวิจัยเชิงปริมาณ ใช้การวิจัยเชิงสำรวจ จากประชากรที่ใช้ในการวิจัย คือ อาสาสมัครสาธารณสุขของเทศบาลเมืองชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ จำนวน ๑๒๐ คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูปเพื่อการวิจัยทางสังคมศาสตร์ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ คือ ค่าความถี่ (Frequencies) ค่าร้อยละ (Percentage) ค่าเฉลี่ย (Mean) ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) และการทดสอบสมมติฐานเพื่อหาความสัมพันธ์ปัจจัยส่วนบุคคล กับ บทบาทหน้าที่ของอาสาสมัครสาธารณสุขในการจัดการสุขภาพของประชาชนในชุมชนเขตเทศบาลเมืองชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ โดยใช้การทดสอบ ค่าไคสแควร์ (Chi-Square test) และการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) กับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (Key Informants) จำนวน ๘ ท่าน และใช้เทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหาประกอบบริบท

ผลการวิจัยพบว่า

๑) บทบาทหน้าที่ของอาสาสมัครสาธารณสุขในการจัดการสุขภาพของประชาชนในชุมชนเขตเทศบาลเมืองชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ โดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง (µ =3.37) เมื่อจำแนกเป็นรายด้าน พบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ ด้านการรักษาพยาบาลเบื้องต้น (µ =3.75) ด้านการสุขาภิบาลและการจัดหาน้ำสะอาด (µ =3.42) ด้านการส่งเสริมสุขภาพ (µ =3.40) ด้านการอนามัยแม่และเด็กและการวางแผนครอบครัว (µ =3.34) ด้านการฟื้นฟูสภาพ (µ =3.33) ด้านการให้สุขศึกษาแจ้งข่าวการระบาดของโรค (µ =3.27) และด้านที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดคือ ด้านการป้องกันโรค (µ =3.10)

๒) เพศและอาชีพของอาสาสมัครสาธารณสุข มีความสัมพันธ์กับบทบาทหน้าที่ในการจัดการสุขภาพของประชาชนในชุมชนเขตเทศบาลเมืองชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ ที่ระดับมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ ๐.๐๕ จึงยอมรับสมมติฐานการวิจัย ส่วน อายุ การศึกษา และรายได้ของอาสาสมัครสาธารณสุข ไม่มีความสัมพันธ์กับบทบาทหน้าที่ในการจัดการสุขภาพของประชาชนในชุมชนเขตเทศบาลเมืองชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ จึงปฏิเสธสมมติฐานการวิจัย

๓) ปัญหา อุปสรรค ของอาสาสมัครสาธารณสุขในการจัดการสุขภาพของประชาชนในชุมชนเขตเทศบาลเมืองชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ พบว่า อาสาสมัครสาธารณสุขขาดความชำนาญด้านการใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์ และยังไม่ค่อยมีความรู้ด้านสาธารสุขเท่าที่ควร ในขณะเดียวกันอาสาสมัครสาธารณสุขมีภาระหน้าที่มาก ระบบการบริการขาดการบูรณาการ เครื่องมืออุปกรณ์มีไม่เพียงพอต่อความต้องการของอาสาสมัครสาธารณสุข และอาสาสมัครสาธารสุขไม่ค่อยได้รับความร่วมมือจากประชาชนเท่าที่ควรทำให้การดำเนินงานไม่มีประสิทธิภาพ อีกทั้งข้อมูลประชากรไม่เป็นปัจจุบันและข้อเสนอแนะของอาสาสมัครสาธารณสุขในการจัดการสุขภาพของประชาชนในชุมชนเขตเทศบาลเมืองชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์ พบว่า ควรจัดอบรมให้ความรู้ด้านการใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์ และการปฐมพยาบาลเบื้องต้นอย่างน้อยเดือนละ ๑ ครั้ง มีการจัดอาสาสมัครสาธารณสุขมาช่วยงานพยาบาลในการดูแลผู้ป่วยเพื่อเพิ่มความชำนาญการในด้านการสาธารณสุขเบื้องต้น จัดระบบการทำงานให้เหมาะสมกับความถนัดของแต่ละคน พร้อมทั้งสร้างขวัญและกำลังใจของอาสาสมัครสาธารณสุขในการปฏิบัติงาน เช่น มีการไปทัศนะศึกษานอกพื้นที่ และต้องจัดหาอุปกรณ์ทางการแพทย์ให้เพียงพอต่อความต้องการของอาสาสมัครสาธารณสุข อีกทั้งยังต้องปรับปรุงแก้ไขข้อมูลของประชากรให้เป็นปัจจุบัน

ดาวน์โหลด