หน้าหลัก ค้นหา ติดต่อ สมุดโทรศัพท์ การเรียน/การสอน เหตุการณ์ แผนที่เว็บ Thai/Eng
MCU

หน้าหลัก » พระมหาบุญเลิศ อินฺทปญฺโญ (ไชยถาวร)
 
เข้าชม : ๑๖๕๘๘ ครั้ง
ศึกษาการพัฒนาอินทรีย์ ๕ ในการเจริญสติปัฏฐาน ๔
ชื่อผู้วิจัย : พระมหาบุญเลิศ อินฺทปญฺโญ (ไชยถาวร) ข้อมูลวันที่ : ๒๖/๐๔/๒๐๑๗
ปริญญา : พุทธศาสตรมหาบัณฑิต(วิปัสนาภาวนา)
คณะกรรมการควบคุมวิทยานิพนธ์ :
  พระศรีสุทธิเวที
  จรูญ วรรณกสิณานนท์
  -
วันสำเร็จการศึกษา : ๒๕๕๘
 
บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

             วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ เพื่อศึกษาอินทรีย์ ๕ ในคัมภีร์พุทธ-ศาสนาเถรวาท เพื่อศึกษาการเจริญสติปัฏฐาน ๔ ในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท เพื่อศึกษาการพัฒนาอินทรีย์ ๕ ในการเจริญสติปัฏฐาน ๔ โดยการศึกษาข้อมูลจากคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท คือ พระไตรปิฎก อรรถกถา ฎีกา และคัมภีร์อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น คัมภีร์วิสุทธิมรรค เป็นต้น โดยนำข้อมูลมาเรียบเรียงบรรยาย ตรวจสอบความถูกต้องโดยผู้เชี่ยวชาญ จากการศึกษาพบว่า

             อินทรีย์ ๕ หมายถึง ความเป็นใหญ่, ความเป็นผู้ปกครอง, ในสภาวธรรมที่เกิดร่วมกับตน มี ๕ อย่าง คือ สัทธินทรีย์ วิริยินทรีย์ สตินทรีย์ สมาธินทรีย์ และปัญญินทรีย์ มีความสำคัญในการเจริญสติปัฏฐาน ๔ เพื่อความรู้เห็นแจ้งไตรลักษณ์ และแทงตลอดอริยสัจ ๔ เพื่อทำความสิ้นไปแห่งทุกข์ทั้งปวง

             การเจริญสติปัฏฐาน ๔ หมายถึง การเจริญธรรมอันเป็นที่ตั้งแห่งสติลงในฐานทั้ง ๔ หรือการปฏิบัติที่มีสติเป็นประธานลงในฐานทั้ง ๔ คือ การมีสติกำหนดรู้ใน (๑) กายานุปัสสนา
(๒) เวทนานุปัสสนา (๓) จิตตานุปัสสนา (๔) ธัมมานุปัสสนา โดยการ
พัฒนาอินทรีย์ ๕ มีวิริยะ สติ สัมปชัญญะระลึกรู้อยู่เสมอต่อเนื่องกันจนเห็นความเกิดดับ (ไตรลักษณ์) ละเอียดขึ้นตามลำดับเกิดปัญญาญาณ เห็นแจ้งแทงตลอดอริยสัจ ๔ บรรลุเป้าหมายอันสูงสุด คือ พระนิพพาน

             การพัฒนาอินทรีย์ ๕ ในการเจริญสติปัฏฐาน ๔ นั้น โดยหลักสำคัญ ประกอบด้วยความเพียร มีสติสัมปชัญญะระลึกรู้อยู่กับปัจจุบันอารมณ์ของรูปนามอยู่เสมอ ๆ จนอินทรีย์ทั้ง ๕ แก่กล้าสมดุลพร้อม เป็นปัจจัยให้เกิดปัญญาญาณเห็นแจ้งไตรลักษณ์ตามความเป็นจริง รู้แจ้งแทงตลอดอริยสัจ ๔ สู่การบรรลุธรรมเป็นพระอริยบุคคล ๔ ประเภท คือ พระโสดาบัน
พระ
สกทาคามี พระอนาคามี และพระอรหันต์

ดาวน์โหลด

 
 
สงวนลิขสิทธ์โดยมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธ์ พ.ศ. ๒๕๓๗ 
พัฒนาและดูแลโดย : webmaster@mcu.ac.th 
ปรับปรุงครั้งล่าสุดวันพฤหัสบดี ที่ ๙ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๕