วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ (๑) เพื่อศึกษาหลักการและวิธีการปฏิบัติธรรม ของศูนย์ปฏิบัติธรรมตาณัง เลณัง เฉลิมราช ๖๐ ปี (๒) เพื่อศึกษารูปแบบการสอนของพระวิปัสสนาจารย์ของศูนย์ปฏิบัติธรรมตาณัง เลณัง เฉลิมราช ๖๐ ปี และ (๓) เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งให้เกิดผลสำเร็จของการปฏิบัติธรรมของศูนย์ปฏิบัติธรรม ตาณัง เลณัง เฉลิมราช ๖๐ ปี งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยใช้เอกสารและเก็บข้อมูลภาคสนาม ๒ ประเภท ด้วยการสัมภาษณ์ และ สังเกตแบบมีส่วนร่วม

ผลการวิจัย พบว่า การปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติปัฏฐาน ๔ ของศูนย์ปฏิบัติธรรมตาณัง เลณัง เฉลิมราช ๖๐ ปี มีหลักการและวิธีการปฏิบัติ โดยใช้สติกำหนดรู้อย่างต่อเนื่องในปัจจุบันขณะของสภาวธรรมทางกาย เวทนา จิต ธรรม ตามความเป็นจริง  รูปแบบการสอนของพระวิปัสสนาจารย์  ยึดคำสอนในพระไตรปิฎกเป็นหลัก และปฏิบัติตามแนวทางการกำหนดพองหนอ – ยุบหนอ กระบวนการปฏิบัติเริ่มจากการกำหนดเดินจงกรมสลับกับการนั่งสมาธิ และกำหนดอิริยาบถย่อย  ตั้งแต่ตื่นจนถึงหลับ พระวิปัสสนาจารย์ จะเป็นผู้พิจารณาเพิ่มลำดับขั้น ในการปฏิบัติเป็นรายบุคคลในช่วงสอบอารมณ์  ในการพัฒนาสติและปัญญา สามารถเห็นสภาวธรรมต่างๆ ตามความเป็นจริงได้ละเอียดชัดเจนยิ่งขึ้น เกิดปัญญาเห็นพระไตรลักษณ์ ด้านปัจจัยสนับสนุนให้เกิดความ ก้าวหน้าในการปฏิบัติ พบว่า ด้านสถานที่ มีความเป็นสัปปายะ เหมาะแก่การปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน  มีพระวิปัสสนาจารย์ที่มีความรู้ความชำนาญในการปฏิบัติ ได้ให้คำแนะนำ  ในการปฏิบัติวิปัสสนาตามแนวแห่งสติปัฏฐาน ๔

 Download