หน้าหลัก ค้นหา ติดต่อ สมุดโทรศัพท์ การเรียน/การสอน เหตุการณ์ แผนที่เว็บ Thai/Eng
MCU

หน้าหลัก » นางสาวสุภามาศ โพธิ์ทอง
 
เข้าชม : ๑๖๕๙๒ ครั้ง
การศึกษาวิเคราะห์อิทธิพลและคุณค่าของบุพเพสันนิวาสที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทและสังคมไทย (๒๕๕๓)
ชื่อผู้วิจัย : นางสาวสุภามาศ โพธิ์ทอง ข้อมูลวันที่ : ๓๐/๐๙/๒๐๑๑
ปริญญา : พุทธศาสตรมหาบัณฑิต(พระพุทธศาสนา)
คณะกรรมการควบคุมวิทยานิพนธ์ :
  พระสุธีธรรมานุวัตร, ผศ.ดร.
  พระมหาทวี มหาปญฺโญ, ผศ.ดร.
  อาจารย์รังษี สุทนต์
วันสำเร็จการศึกษา : 2553
 
บทคัดย่อ

การศึกษาวิเคราะห์อิทธิพลและคุณค่าของบุพเพสันนิวาสที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทและสังคมไทยนี้ มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการคือ  (๑) เพื่อศึกษาเรื่องบุพเพสันนิวาสในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท  (๒) เพื่อศึกษาหลักธรรมที่เกี่ยวข้องกับบุพเพสันนิวาสในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท  (๓) เพื่อศึกษาวิเคราะห์อิทธิพลและคุณค่าของบุพเพสันนิวาสที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาทและสังคมไทย 

ผลการวิจัย พบว่า  บุพเพสันนิวาส ในคัมภีร์พระพุทธศาสนา หมายถึง การเคยอยู่ร่วมกันในอดีตชาติ ในฐานะเป็นบิดามารดา บุตรธิดา  ครูอาจารย์ศิษย์ สามีภรรยา ญาติมิตร นายบ่าว และสมณะคฤหัสถ์  บุพเพสันนิวาสมี ๖ ประเภท คือ  (๑) บิดามารดากับบุตรธิดา  (๒) ครูอาจารย์กับศิษย์  (๓) สามีกับภรรยา  (๔) ญาติมิตรกับญาติมิตร  (๕) นายกับบ่าว  (๖) สมณะกับคฤหัสถ์ ซึ่งเป็นเป็นบุพเพสันนิวาสระหว่างพระพุทธเจ้ากับบุคคลต่างๆ ในอดีตชาติที่ปรากฏในชาดก

หลักธรรมที่เกี่ยวข้องกับบุพเพสันนิวาส เช่น ปฏิจจสมุปบาท ซึ่งปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนา เป็นหลักธรรมที่นำบุคคลผู้เกี่ยวข้องกันให้เวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏหลายภพชาติ จนถึงหลักธรรมเช่น พรหมวิหาร ๔ และอิทธิบาท ๔  ที่นำให้เข้าถึงนิพพาน  บุพเพสันนิวาสนั้น สังคมไทยเข้าใจด้านเดียวคือ เข้าใจว่าเป็นการได้อยู่ร่วมกันในอดีตชาติของสามีภรรยาหรือคู่ครอง  จึงเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้มนุษย์เบียดเบียนกัน

บุพเพสันนิวาสมีอิทธิพล ทางด้านเป็นต้นแบบวรรณกรรม ปรากฏในคัมภีร์อรรถกถาของพระพุทธโฆสาจารย์ ซึ่งมีอิทธิพลต่อวรรณกรรมในสังคมไทย  คุณค่าของบุพเพสันนิวาสในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท มี ๕ ประการ คือ  (๑) เครื่องมือพัฒนาตนเอง  (๒) เครื่องมือพัฒนามนุษย์  (๓) เครื่องมือกำหนดความสัมพันธ์ของมนุษย์  (๔) เป็นกฎแห่งกรรม (๕) เป็นหลักการสร้างบุพเพสันนิวาสใหม่เพื่อปรับปรุงบุพเพสันนิวาสเก่า  คุณค่าของบุพเพสันนิวาสที่ปรากฏในสังคมไทยนั้น ส่วนมากจะมีคุณค่าในฐานะที่เป็นเพียงเครื่องมือในการกำหนดความสัมพันธ์ของมนุษย์ และกฎแห่งกรรมเท่านั้น

download

 
 
สงวนลิขสิทธ์โดยมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธ์ พ.ศ. ๒๕๓๗ 
พัฒนาและดูแลโดย : webmaster@mcu.ac.th 
ปรับปรุงครั้งล่าสุดวันพฤหัสบดี ที่ ๙ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๕๕